Üniversite eğitimi sırasında sağlık sorunları, ekonomik nedenler, askerlik, yurt dışı eğitim veya kişisel sebepler nedeniyle eğitim hayatına ara vermek isteyen öğrenciler için üniversite kayıt dondurma hakkı tanınmıştır. Bu hak, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen genel ilkeler doğrultusunda uygulanır; ancak her üniversite kendi senato kararıyla ayrıntılı düzenlemeler yapılabilmektedir.
Aşağıda üniversite kayıt dondurma tarihleri, şartları, süresi, nasıl yapılacağı ve özel üniversitelerdeki uygulamalar hakkında en güncel bilgileri bulabilirsiniz.

Üniversite Kayıt Dondurma Nedir?
Üniversite kayıt dondurma, öğrencinin geçerli bir mazeret nedeniyle eğitimine belirli bir süreliğine ara vermesi işlemidir. Bu süreçte öğrenci derslere kayıt yaptıramaz, sınavlara giremez, ancak öğrencilik hakları (öğrenci belgesi, kimlik kartı vb.) genellikle korunmaktadır.
YÖK’ün “Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim Yönetmeliği” uyarınca, kayıt dondurma öğrencinin talebi üzerine yapılır ve üniversitenin yönetim kurulu tarafından onaylanmaktadır.
Kayıt Dondurma Tarihleri
Her üniversitenin akademik takviminde farklı üniversite kayıt dondurma tarihleri bullunmaktadır.
- Dönem Başı: Çoğu üni, ders kayıtları başlamadan önce kayıt dondurma dilekçesi kabul eder.
- Dönem Ortası: Özel durumlarda (örneğin uzun süreli hastalık veya doğal afet) dönem ortasında da kayıt dondurma başvurusu yapılabilmektedir.
Örnek: İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) akademik takviminde, güz dönemi kayıt dondurma başvuruları genellikle Eylül ayının ilk 2 haftasında alınır. Benzer şekilde, Marmara Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi de dönem başlangıcında belirli tarihler duyurur.
Öneri: Üniversitenizin web sitesinde yer alan “Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı” sayfasını düzenli kontrol edin.
Üniversite Kayıt Dondurma Şartları
Her üniversitenin kendi yönergesinde ayrıntılı olarak yer almakla birlikte, üniversite kayıt dondurma şartları genellikle şu başlıklar altında toplanır:
- Sağlık Sorunları: Hastalığın resmi sağlık raporuyla belgelenmesi gerekir.
- Askerlik: Erkek öğrenciler askerlik görevleri nedeniyle kayıt dondurulabilmektedir.
- Maddi Sebepler: Ekonomik güçlük yaşayan öğrenciler belgeli olarak kayıt dondurma talep edebilmektedir.
- Yurt Dışı Eğitim / Erasmus: Öğrenci değişim programları veya dil kursları için kayıt dondurma hakkı kullanılabilmektedir.
- Doğal Afetler / Olağanüstü Durumlar: Deprem, sel, pandemi gibi durumlarda ek haklar tanınabilmektedir.
- Ailevi Sebepler: Bazı üniversiteler ailevi mazeretleri de kabul etmektedir.
Not: Özel üni kayıt dondurma sürecinde, bazı vakıf üniversiteleri belirli harç ücretleri talep edebilmektedir. Bu nedenle özel üniversitelerde okuyan öğrencilerin, üniversite yönergesini incelemesi önemlidir.
Üniversite Kayıt Dondurma Süresi
YÖK mevzuatına göre, üniversite kayıt dondurma süresi:
- Genellikle 1 yarıyıl (6 ay) ile sınırlıdır.
- Toplamda en fazla 2 yıl (4 yarıyıl) dondurma hakkı verilmektedir.
- Tıp, diş hekimliği gibi uzun süreli programlarda bu süre 3-4 yıla kadar çıkabilmektedir.
Örnek: Ankara Üniversitesi yönergesinde, lisans öğrencilerine toplamda 4 yarıyıl, önlisans öğrencilerine ise 2 yarıyıl kayıt dondurma hakkı tanınır.
Kayıt Dondurma Nasıl Yapılır?
Üniversite kayıt dondurma nasıl yapılır? sorusunun cevabı adım adım şu şekildedir:
- Dilekçe Hazırlama: Üniversitenin resmi web sitesinden kayıt dondurma dilekçesi indirilmektedir.
- Gerekçeli Belgeler: Sağlık raporu, askerlik belgesi veya resmi kurum yazısı eklenmektedir.
- Başvuru: Belgeler öğrenci işlerine elden teslim edilir veya üniversitenin online sistemine yüklenmektedir.
- Kurul Kararı: Fakülte yönetim kurulu veya üniversite senatosu başvuruyu değerlendirir.
- Onay: Öğrenciye mail veya otomasyon sistemi üzerinden bilgi verilmektedir.
Önemli: Kayıt dondurma talebi reddedilirse, öğrenci normal şekilde derslere devam etmek zorundadır.
Özel Üniversitelerde Kayıt Dondurma
Özel üniversitelerde kayıt dondurma süreci devlet üniversitelerine benzerdir, ancak ek koşullar olabilmektedir:
- Kayıt dondurulan dönemin öğrenim ücretinin belirli bir oranı yine ödenebilmektedir.
- Başvuru için daha katı tarih sınırlamaları olabilmektedir.
- Bazı vakıf üniversiteleri sadece belgeli mazeretleri kabul eder.
Örnek: Bahçeşehir Üniversitesi yönergesine göre, kayıt dondurma hakkı yılda en fazla 2 yarıyıl için geçerlidir ve mali yükümlülükler devam edebilmektedir.
Hazırlık Sınavını Geçtikten Sonra Üniversite Dondurma Yapılır mı?
Evet, çoğu üniversitede hazırlık sınavını geçtikten sonra üniversite dondurma mümkündür. Ancak şu noktalar önemlidir:
- Öğrenci lisans programına başlamadan önce dilekçe vermelidir.
- Bazı üniversiteler hazırlık sonrası dondurma talebini yalnızca güz dönemi başında kabul eder.
- Erasmus veya yurt dışı dil kursu gibi nedenlerle hazırlık sonrası dondurma talebi yaygındır.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Üniversitenin yönetmeliğine göre değişir. Genelde toplam 2–4 yarıyıl hakkınız vardır.
Sağlık, askerlik, maddi imkânsızlık, yurt dışı eğitim, doğal afet gibi geçerli nedenler.
Genellikle 1 yarıyıl, en fazla 2 yıl.
Belgeli mazeret şarttır ve çoğu zaman ücret yükümlülüğü devam eder.
Evet, ancak başvuru tarihini kaçırmamak gerekir.
Sonuç
Üniversite kayıt dondurma, öğrencilerin zorunlu sebeplerle eğitimlerine ara vermelerine olanak tanıyan yasal bir haktır. Her ne kadar genel kurallar YÖK tarafından belirlenmiş olsa da, üni kayıt dondurma tarihleri, şartları ve süresi üniversiteden üniversiteye farklılık gösterebilmektedir.
Bu nedenle:
- Öncelikle üniversitenizin yönergesini inceleyin.
- Öğrenci işlerinden net bilgi alın.
- Belgelerinizi eksiksiz hazırlayın.
Doğru adımları izleyerek süreci sorunsuz tamamlayabilir ve eğitim hayatınıza kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
Bazı bilgileri YÖK’ün kendi sitesinde alınmıştır. Kaynak için tıklayın.